کد مطلب:243949 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:114
عده ی نگه داشتن زن
[306] 10 - همچنین گفته است:
از محمد بن سلیمان نقل شده كه گفت: به امام جواد علیه السلام عرض كردم: فدایت شوم! چگونه است كه عده ی زن طلاق داده شده، سه حیض یا سه ماه است؛ ولی عده ی زنی كه شوهرش مرده، چهار ماه و ده روز می باشد.
حضرت فرمود: این كه عده ی مطلقه، سه بار پاك شدن (سه ماه) است، بخاطر اطمینان از نبودن فرزند در رحم است؛ اما عده ی زن شوهر مرده، به جهت این است كه خدای متعال شرطی به نفع زنها و شرطی به ضرر آنها، مقرر فرموده پس در آن شرطی كه به نفع آنها مقرر فرمود آنها را حبس و منع نكرد و در آن شرطی كه به ضرر آنها مقرر فرمود به آنها ظلم و جور نكرد؛ در مورد ایلاء (قسم خوردن برای ترك هم خوابگی به مدت بیش از چهار ماه) حداكثر، چهار ماه را به نفع آنها شرط كرده است؛ چه اینكه خدای متعال فرموده: (للذین یؤتون من
[ صفحه 232]
نسائهم تربص أربعة أشهر) [1] [«كسانی كه زنان خود را «ایلاء» می نمایند (سوگند یاد می كنند كه با آنها آمیزش جنسی ننمایند.) حق دارند چهار ماه انتظار بكشند.»]؛ به این ترتیب، به احدی ترك هم بستری بیش از چهار ماه را اجازه نداده است؛ زیرا خدای متعال می دانسته كه این مدت، نهایت مدت صبر و تحمل زن، نسبت به ارتباط با مرد خویش است.
اما شرطی كه به زیان زن، مقرر فرموده، این است كه به او فرمان داده تا به هنگام مرگ شوهرش، چهار ماه و ده روز عده نگهدارد؛ بنابراین، پیمانی كه از زن به هنگام مرگ شوهرش گرفته، جبران آن پیمانی است كه از مرد در زنده بودن او، نسبت به ترك هم خوابگی به هنگام سوگند بر ترك آن اخذ كرده است؛ خدای متعال فرمود: (یتربصن بأنفسهن أربعة أشهر و عشرا) [2] [«... باید چهار ماه و ده روز انتظار بكشند (و عده نگهدارند.)»] و عدد ده روز در عده را، جز به پیوست چهار ماه یاد نكرده است؛ و می دانسته كه نهایت صبر و طاقت زن در ترك مجامعت، تنها چهار ماه است و بدین گونه، این دو شرط را به سود و زیان او، واجب فرمود [3] .
از محمد بن سلیمان نقل شده كه گفت: به امام جواد علیه السلام عرض كردم: فدایت شوم! چگونه است كه عده ی زن طلاق داده شده، سه حیض یا سه ماه است؛ ولی عده ی زنی كه شوهرش مرده، چهار ماه و ده روز می باشد.
حضرت فرمود: این كه عده ی مطلقه، سه بار پاك شدن (سه ماه) است، بخاطر اطمینان از نبودن فرزند در رحم است؛ اما عده ی زن شوهر مرده، به جهت این است كه خدای متعال شرطی به نفع زنها و شرطی به ضرر آنها، مقرر فرموده پس در آن شرطی كه به نفع آنها مقرر فرمود آنها را حبس و منع نكرد و در آن شرطی كه به ضرر آنها مقرر فرمود به آنها ظلم و جور نكرد؛ در مورد ایلاء (قسم خوردن برای ترك هم خوابگی به مدت بیش از چهار ماه) حداكثر، چهار ماه را به نفع آنها شرط كرده است؛ چه اینكه خدای متعال فرموده: (للذین یؤتون من
[ صفحه 232]
نسائهم تربص أربعة أشهر) [1] [«كسانی كه زنان خود را «ایلاء» می نمایند (سوگند یاد می كنند كه با آنها آمیزش جنسی ننمایند.) حق دارند چهار ماه انتظار بكشند.»]؛ به این ترتیب، به احدی ترك هم بستری بیش از چهار ماه را اجازه نداده است؛ زیرا خدای متعال می دانسته كه این مدت، نهایت مدت صبر و تحمل زن، نسبت به ارتباط با مرد خویش است.
اما شرطی كه به زیان زن، مقرر فرموده، این است كه به او فرمان داده تا به هنگام مرگ شوهرش، چهار ماه و ده روز عده نگهدارد؛ بنابراین، پیمانی كه از زن به هنگام مرگ شوهرش گرفته، جبران آن پیمانی است كه از مرد در زنده بودن او، نسبت به ترك هم خوابگی به هنگام سوگند بر ترك آن اخذ كرده است؛ خدای متعال فرمود: (یتربصن بأنفسهن أربعة أشهر و عشرا) [2] [«... باید چهار ماه و ده روز انتظار بكشند (و عده نگهدارند.)»] و عدد ده روز در عده را، جز به پیوست چهار ماه یاد نكرده است؛ و می دانسته كه نهایت صبر و طاقت زن در ترك مجامعت، تنها چهار ماه است و بدین گونه، این دو شرط را به سود و زیان او، واجب فرمود [3] .
[1] بقره 2 \ 226.
[2] بقره: 2 \ 234.
[3] همان 6: 113 ح 1.